Verlening van het Nederlanderschap verschilt van Verkrijging van het Nederlanderschap door Optie. Beide zijn naturalisaties, maar het verschil is dat ‘Verlening’ een soort gift is. In principe wordt het Nederlanderschap verleend door Koninklijk Besluit. Nadat het Koninklijk Besluit door de koning is ondertekend en U heeft de ‘Verklaring van Verbondenheid’ tijdens de ceremonie afgelegd, bent U Nederlander.
‘Optie’ is meer aan rechten ontleend en is een eigen beslissing, bijvoorbeeld voor voormalig Nederlanders (al dan niet onvrijwillig) of voor mensen die het Nederlanderschap door optie mogen aanvragen, overeenkomstig de bepalingen van Artikel 6 Rijkswet op het Nederlanderschap.
Voor beide moeten aanvraagprocedures gevolgd worden. ‘Optie’ is doorgaans de makkelijkste weg als U op Nederlands grondgebied woont.
Naturalisatie door verlening wordt vaak ten onrechte gezien als de enige manier om als vreemdeling Nederlander te worden en is doorgaans de bekendste route. Deze route neemt vanaf de aanvraag langere tijd in beslag.
Deze pagina is geschreven met Nederlanders in den Vreemde in gedachte. Hier gaan we dan ook in op buitenlandse partners en (al dan niet onvrijwillig) voormalig Nederlanders en diegenen die woonachtig zijn buiten Nederland.
Voor voormalig Nederlanders die voorheen hun nationaliteit verloren hebben en woonachtig zijn in het buitenland, is verlening mogelijk indien men aan bepaalde voorwaarden voldoet. Optie is een snellere route, maar niet mogelijk indien U woonachtig bent in het buitenland. Er zijn risico’s aan deze route verbonden; zie pagina 8.
De volwassen aanvrager (18 jaar of ouder)
Om een verzoek tot naturalisatie in te dienen, moet U meerderjarig zijn (Art 8 lid 1a).
Kinderen van de aanvrager
Er bestaan andere regels voor kinderen.
Kinderen kunnen tegelijk met hun ouders mee-naturaliseren (Art 11 lid 1), maar niet zelfstandig een aanvraag doen. U vraagt dan bij Uw eigen verzoek om naturalisatie ook om naturalisatie van Uw kind.
Een kind onder de 16 jaar moet in Nederland wonen. Ook moet het direct voorafgaand aan het verzoek een geldige verblijfsvergunning hebben. Dit is een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd of bepaalde tijd voor een niet-tijdelijk doel. De verblijfsvergunning moet nog geldig zijn op het moment van de naturalisatieceremonie.
Een kind van 16 of 17 jaar moet direct voorafgaand aan het verzoek minimaal 3 jaar onafgebroken in Nederland wonen met een geldige verblijfsvergunning. Dit is een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd of bepaalde tijd voor een niet-tijdelijk doel. De verblijfsvergunning is nog geldig op het moment van de naturalisatieceremonie. Het kind moet aanwezig zijn bij het verzoek. Ook moet het aangeven het eens te zijn met de aanvraag.
Is Uw kind op het moment van het verzoek minderjarig, maar bij de beslissing meerderjarig? Dan kan hij/zij niet samen met u naturaliseren. Uw kind moet dan een nieuw verzoek om naturalisatie indienen. Hij/zij kan een nieuw verzoek indienen als hij/zij minimaal 3 jaar onafgebroken in Nederland woont met een geldige verblijfsvergunning. Dit is een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd of bepaalde tijd voor een niet-tijdelijk doel.
Is Uw kind geboren tijdens Uw naturalisatieprocedure (dus na het indienen van de aanvraag, maar vóór verkrijging van de Nederlandse nationaliteit)? Dan kunt U een verzoek om naturalisatie voor Uw kind indienen als Uw kind in Nederland woont met een geldige verblijfsvergunning voor een niet-tijdelijk doel. Doet U de aanvraag voor Uw kind binnen 1 jaar nadat U als ouder de Nederlandse nationaliteit heeft gekregen, dan is het verzoek gratis.
Is Uw kind om een andere reden niet samen met U genaturaliseerd? Dan kan hij/zij alsnog een verzoek om naturalisatie indienen. Uw kind moet dan direct voorafgaand aan het verzoek minimaal 3 jaar onafgebroken in Nederland wonen met een geldige verblijfsvergunning. Dit is een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd of bepaalde tijd voor een niet-tijdelijk doel.
Uw minderjarige kind mag zijn/haar huidige nationaliteit behouden als één of beide ouder(s) Nederlander word(t)(en), tenzij de wetgeving van het land van uw huidige nationaliteit(en) anders bepaalt. Zonder dit te doen, gaan de kinderen niet mee in de naturalisatie. Let op: voor kinderen van 16 tot 18 jaar gelden aparte voorwaarden (Art 11 lid 2 en 3).
[Bron: Immigratie- en Naturalisatie Dienst op www.ind.nl]
Kinderen van een kind van de aanvrager (kleinkinderen)
Deze kleinkinderen kunnen alleen mee-naturaliseren wanneer de ouder zelf nog kind is en met zijn/haar ouder (opa/oma) mee naturaliseert. Bijvoorbeeld de aanvrager van 82 jaar heeft een kind van 17 jaar dat een kind van 2 jaar oud heeft, zie Art 11 lid 7.
Kinderen die volwassen worden nadat de aanvraag is ingediend
Kinderen die volwassen worden nadat de aanvraag is ingediend, kunnen onder bepaalde voorwaarden alsnog met de naturalisatieprocedure doorgaan (Art 11 lid 5).
Voorwaarden voor de aanvraag
- U bent 18 jaar of ouder.
- Woont U in het land van Uw huidige nationaliteit? Dan is naturalisatie onmogelijk.
Vijf jaar woonachtig zijn op Nederlands grondgebied!
Voor de aanvrager is er de voorwaarde dat men vijf jaar of langer onafgebroken met een geldige verblijfsvergunning woonachtig is op Nederlands grondgebied (Art 8 lid 1b en 1c). Als U de nationaliteit van een lidstaat van de EU of Zwitserland hebt, dan hoeft U geen verblijfsvergunning te hebben als U in het Koninkrijk der Nederlanden woonachtig bent.
Daar zijn echter uitzonderingen op; verblijf in Nederland is niet nodig voor diegenen die reeds (Art 8 lid 2):
Niet woonachtig zijn in het Nederlands grondgebied!
- Drie jaar partners zijn van een Nederlander (Art 8 lid 2.)
Men wilde deze uitzondering in 2017 schrappen, maar die wetswijziging (Wetsvoorstel 33.852 (R2023)) is afgewezen. Let op want zulke wetswijzigingen kunnen in de toekomst misschien weer voorgesteld worden; aarzel dan ook niet met een aanvraag. - Voormalig Nederlanders zijn (Art 8 lid 2).
- Volwassenen zijn, geadopteerd door een Nederlander (Art 8 lid 2).
Twee jaar woonachtig zijn op Nederlands grondgebied!
Enkel twee jaar woonachtig zijn op Nederlands grondgebied indien men eerder tien jaar op Nederlands grondgebied gewoond heeft (Art 8 lid 3)
Ingeburgerd zijn (Art 8 lid 1d)
Inburgeren is voor de meeste gezinnen die in het buitenland woonachtig zijn het moeilijkste. De persoon maakt geen deel uit van het Nederlands dagelijks leven en is de Nederlandse taal niet altijd meer even goed machtig. Daarnaast zijn er ambassades die onterecht aangeven dat men de inburgeringstoets niet in het buitenland mag of kan doen. Deze verwarring komt vanuit de politiek en het ministerie, die hier graag vanaf wil en de wet probeerde te wijzigen. Ten tijde van dit schrijven (mei 2019) is het wettelijk nog mogelijk. Daarbij kan het praktisch nog moeilijk zijn, doordat er wereldwijd slechts een paar examen-laptops worden gebruikt en de ambassades afreizen. Hiervoor moet dus een afspraak met de ambassade gemaakt worden, en dan mag er niets tussenkomen zoals softwareproblemen, vertraging met de diplomatieke post, enz.
- Op moment van indiening van het naturalisatieverzoek mag er geen strafzaak voor een misdrijf in Nederland of buitenland tegen U openstaan.
- In de periode van 5 jaar direct voor het naturalisatieverzoek tot aan de beslissing bent U in Nederland of het buitenland (voorwaardelijk) veroordeeld geweest voor een misdrijf.
- Verklaring van verbondenheidafleggen (Art 8 lid 1e).
- Uw andere nationaliteit opgeven;ook hier zijn bepaalde uitzonderingen op en dit is bijvoorbeeld niet nodig indien U: Getrouwd bent met een Nederlander, In het land van Uw andere nationaliteit geboren bent, U een erkende vluchteling bent.
Na de aanvraag?
U ontvangt normaliter binnen 10 dagen een ontvangstbevestiging van de aanvraag. Let op dat de post er in sommige landen langer over kan doen. De beslissing op de aanvraag kan ongeveer een jaar in beslag nemen. Soms horen we dat het zelfs langer kan duren, bijvoorbeeld bij het ontbreken van bewijsstukken, die men dan bij U opvraagt. Slechts zelden duurt de behandeling van de aanvraag korter. De wettelijke beslissingstermijn is een jaar en in de tussentijd zal het IND geen antwoord geven op vragen over de status van de aanvraag. Een complete aanvraag met alle (vertaalde en gelegaliseerde) bewijsstukken is dus belangrijk.
Wanneer U na de aanvraag naar een ander land verhuist, kan dat de aanvraag negatief beïnvloeden. Zodra de aanvraag is goedgekeurd, moet U een naturalisatieceremonie bijwonen. U wordt pas Nederlander zodra de Koning het Koninklijk Besluit ter verlening van het Nederlanderschap heeft ondertekend en U tijdens de ceremonie de verklaring van verbondenheid hebt afgelegd.
Denk eraan dat U slechts een jaar hebt voor deze ceremonie. Ambassades hebben minder ceremonies dan gemeentes in Nederland. De meeste ambassades zullen in bijzondere gevallen (door overmacht) proberen mee te werken aan een speciale ceremonie. Dat is voor ambassades niet altijd makkelijk, want dat kan alleen met toestemming van het IND, BZ enz. Probeer dus een reguliere ceremonie bij te wonen, want anders loopt U het risico dat Uw goedkeuring verjaart en U een nieuwe aanvraag moet indienen.
Er moet ieder jaar tenminste één naturalisatieceremonie plaatsvinden, en wel op 15 december (Koninkrijksdag). Dit geldt voor iedere gemeente in Nederland of voor de Nederlandse ambassade of het Nederlands consulaat in het gebied waar U in het buitenland woonachtig bent.
Nogmaals, voor de duidelijkheid: de datum van het verkrijgen van Uw Nederlandse nationaliteit is de datum van de ceremonie. De datum kan voor sommigen van belang zijn, bijvoorbeeld inzake (ver)koop huis in het land van de andere nationaliteit, geboorte van kinderen, enz.
